سد سازي در دوره ساساني

درحال مشاهده: سد سازي در دوره ساساني

ادعونی اهدای خون

سد سازي در دوره ساساني

۱۳۹۰/۰۴/۰۲

20:8

امیرحسین ستوده بیدختی

پادشاهان و مهندسان ساساني افزون بر ساختن سد بر روي رودخانه هاي کارون و کرخه در سرزمين عراق امروزي نيز به ساختن سدهايي به ويژه در کرانه شرقي اروند بين سامره و کوت مبادرت کردند. ساسانيان سيستم آبياري رودخانه دياله را گسترش دادند و در پديد آوردن نهر ها تا آن جا پيش رفتند که نياز به مقدار آبي بيشتر از آنچه که دياله مي توانست بدهد، پيش آمد.اين گره به کمک رودخانه اروند گشوده شد، بدين معني که ابتدا آب آن را با ابزارهاي بالا بردن آب و سپس با کانال هاي عظيم بالا مي بردند و آن را بدينوسيله به رود دياله سوار مي کردند. گسترش شبکه آبياري در جنوب ايران و بين النهرين در زمان خسرو اول پادشاه ساساني (579-531 م) به درجه بالاي خود رسيد. يکي از نمونه هاي اين گسترش کانال نهروان بوده است که از پشت سد بر روي اروند نزديک محلي به نام DUR) دور) تغذيه ميشده است. اين کانال بعد ها در زمان خلفاي عباسي تعمير شد.کانال نهروان در محل باکوبه(واقع در 53 کيلومتري شمال شرقي بغداد و حدود 110 کيلومتري پائين دست سد) به رود خانه دياله مي رسيد. نکته جالب توجه آن است که کانال نهروان و رود خانه دياله در يک سطح و بدون هيچ گونه کنترل مجازي به يکديگر مي رسيدند و اين نشان دهنده آن است که مهندسان ساساني مي توانستند جاي سد را طوري برگزينند که اين جريان و ارتباط طبيعي با دقت انجام گيرد و اين خود نمايشگر تبحر آنان در پياده کردن نقشه و نقشه برداري ساختمان ها و تاسيسات بوده است. در حدود 36 کيلومتري جنوب باکوبه سدي به نام سد بلادي براي کنترل جريان آب در دياله ساخته شده بود که آب دياله را به داخل کانال کوتاهي (که در زير بغداد و بالاي تيسفون به اروند مي ريخت)کنتري مي کرد.

افزودن بر سدها و پل هايي که شرح آنها آمد در دوران باستان در سرزمين خوزستان بندها، پل ها و سدهاي ديگري نيز ساخته شده بوده است که به آبياري زمين هاي پيرامون کمک فراوان مي کرده اند. برخي از اين سدها عبارت بودند از:

-سد قلغه رستم، در 33 کيلومتري شمال شوشتر بر روي کارون که داراي سه دهنه بزرگ از بالا به پائين بوده است. نهري را که از اين سه سد آب مي گرفته نهر جوي بند و يا ديم چه مي گفته اند. درازي اين نهر آبياري 18 کيلومتر بوده است.

-سد شعيبيه، که در 24 کيلومتري جنوب غربي شوشتر و بر روي رودخانه دز ساخته شده بوده است.

-سد کارون، که در 8 کيلومتري شمال اهواز قرار داشته است.

منبع: مجله پيام آبادگران-نوروز86

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

موضوعات مرتبط: مقاله,کتاب,اخبار,لغت نامه آب و فاضلاب

برچسب‌ها: سد , آب

ادامه مطلب

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

درحال مشاهده: سد سازي در دوره ساساني

سد سازي در دوره ساساني

لیست مطالب

آرشیو موضوعی

برچسب ها

صفحات مهم

لینک دوستان

پیوندها

نویسندگان

آخرین مطالب

آرشیو