سعی بر آن است که مطالب مرجع تخصصی آب و فاضلاب شامل مسایل ، مقالات و اخبار عمران آب و فاضلاب,آب و فاضلاب و به صورت تخصصی فرآیند های تصفیه آب و فاضلاب،مهندسی آب و فاضلاب و صنعت آب و فاضلاب باشد.
دانشنامه آنلاین آب و فاضلاب
رشته های مرتبط:مهندسی عمران آب و فاضلاب،مهندسی تکنولوژی آب و فاضلاب،مهندسی آب و فاضلاب،محیط زیست،مهندسی بهداشت محیط،مهندسی آب،مهندسی شیمی و...
امیرحسین ستوده بیدختی
,.
روان آب
۱۳۸۹/۰۶/۲۵
12:0
|
روان آب
این حقیقت است كه آبی كه امروزه مورد استفاده قرار می دهیم، صدها میلیون سال است كه وجود دارد و مقدار آن خیلی تغییر نكرده است. آب در سرتاسر دنیا حركت می كند، شكل آن تغییر می كند، توسط گیاهان و جانوران جذب می شود اما هرگز ناپدید نشده و از بین نمی رود. آب چرخه ای عظیم و دائمی را طی می كند كه آن را چرخه آب می نامیم . فرآیندهای متعددی با هم در كارند و سبب می شوند كه آبهای زمین به صورت چرخه دائما در حركت باشند. در چرخه آب پنج فرآیند دخیلند: تراكم، بارش، نفوذ، روان آب و تبخیرو تعریق. این فرآیندها همزمان بوده و پنج فرآیند، تراكم، بارش، نفوذ، روان آب و تبخیرو تعریق، با هم چرخه آب را می سازند. بخار آب متراكم شده و ابرها را تشكیل می دهدكه در شرایط مناسب منجر به بارش می شود. باران به سطح فرو می ریزد و به خاك نفوذ می كند یا به صورت روان آب جریان می یابد. آب سطحی(مثل دریاچه ها، رودخانه ها، اقیانوسها و غیره) تبخیر شده و به صورت رطوبت به جو بر می گردند در حالیكه گیاهان طی فرآیند تعریق، آب را به جو برمی گردانند .
بخشی از بارش كه به سطح زمین می رسد، طی فرآیند نفوذ به داخل زمین می رود. میزان آبی كه به زمین نفوذ می كند بسته به درجه شیب زمین، میزان و نوع پوشش گیاهی، نوع خاك و سنگ و میزان اشباع شدگی خاك، متفاوت است. وجود سوراخهای بیشتر(تركها، حفره ها، درزه ها)،میزان نفوذ را افزایش می دهد. آبی كه به خاك نفوذ نكند، در سطح به صورت روان آب جاری می شود.بارشی كه به سطح زمین می رسد اما به خاك نفوذ نمی كند روان آب نامیده می شود. روان آب در نتیجه ذوب برف و یخ هم به وجود می آید.
هنگامی كه میزان بارش زیاد است، خاكها از آب اشباع می شوند. با افزایش بارش، آب اضافی نمی تواند به خاك وارد شود. روان آب به رودخانه ها و رودها وارد شده و مقدار زیادی از آب اضافی جریان می یابد. بمنظور برآورد ميزان روانآب از روشهاي متفاوتي ميتوان سود جست كه معروفترين آنها روش كرو نامبر است. در بيشتر حالات ميزان رواناب حاصل بصورت تخميني بوده و مقدار رطوبت خاك (بخصوص در لايه سطحي) كه نقش مهمي در شروع رواناب دارد كمتر لحاظ ميشود. بهمين دليل احساس مي شود كه بايد در مقادير كرونامبر با توجه به شرايط كشور اصلاحاتي بوجود آورد.
روش اندازه گیری روان آب
يكي از روشهاي اندازه گيري روان آب استفاده از دستگاه شبيه ساز باران(باران ساز) است كه معمولا داراي انواع صحرايي و آزمايشگاهي است.
معمولا دستگاه باران ساز صحرايي، شامل دوقسمت اساسي، پايه و طشت يا مخزن آب است. مخزن آب بر روي چهارپايه قرار گرفته و درون آن باندازه مشخص(برحسب ميليمتر) آب ريخته ميشود. زير طشت مذكور سوراخهايي به فاصله چند سانتيمتر وجود دارد كه قطرات آب همانند باران به سطحي مشخص ريخته ميشود. ميزان باران پاشيده شده از روي درجه درون طشتك كه برحسب ميليمتر است مشخص ميشود. چهارپايه دستگاه طوري طراحي شده كه طشت مذكور را توسط يك موتور الكتريكي به نوسان درميآورد تا پاشش قطرات يكنواخت صورت گيرد.
لازم است پس از انتقال دستگاه باران ساز در موقعيت مناسب ( از نظر شيب . حهت باد و ساير فاكتور هاي لازم ) دستگاه تنظيم شود تا مقدار آب خروجي از سوراخهاي طشتك مشخص باشد. با پر كردن مخزن دستگاه از آب ، مدت زمان ايجاد رواناب با فرمولهاي رياضي مربوطه محاسبه ميشود.
چون در اين آزمايش فرض برآنست كه مقدار ريزش باران بقدري باشد كه همواره از ميزان نفوذ آب در خاك كمتر بايد باشد تا روانآب حاصله در اثر اشباع لايه سطحي شروع به حركت كند به همين دليل بايد ميزان رطوبت خاك قبل از شروع بارش در هنگام بارندگي هاي شديد فقط ميزان كمي از آب به داخل خاك نفوذ مي كند بقيه قسمتهاي آن بصورت روان آب از بين مي رود. و در نتيجه از دسترس محصول خارج مي شود.
به منظور دست يابي هر چه بيشتر خاك به آب باران نياز به نفوذپذيري آب باران الزامي مي باشد. بهترين راه به منظور دست يابي به نفوذپذيري بهتر آب حفظ خاك سطحي بصورت بافت مناسب خاك كه شامل خلل و فرج زيادي كه توسط كرم خاكي ايجاد مي شود، مي باشد. كاربرد مالچ و گياهان پوششي براي ايجاد بافت مطلوب خاك سطحي مناسب هستند.
بنابراين آنها به كاهش سرعت جريان آب كمك كرده و در نتيجه زمان بيشتري به نفوذ آب اختصاص مي يابد. در سراشيبي ها نفوذ آب باران مي تواند بوسيله حفر شيارها به موازات خطوط هم تراز افزايش يابد . روان آب در داخل شيارها به دام مي افتد و عمل نفوذ آب به داخل خاك به آرامي انجام مي گيرد.
پشته هاي نيمه گرد براي مثال در اطراف محصولات درختي اثر مشابهي دارند. آنها آبهاي جاري را جمع آوري نموده و سپس آن را به سراشيبي هدايت مي كنند در نتيجه نفوذ آب به داخل منطقه ريشه محصولات افزايش مي‌يابدروان آب به شكل گيري خندق (آبراهه) شديدي منجرخواهد شد و در نتيجه تخريب ساختارهاي هم تراز را در سراشيبي ها به همراه خواهد داشت.
راههاي متعددي براي ذخيره سازي آب باران جهت آبياري وجود دارد كه اغلب نياز به هزينه و كارگر زيادي دارند.
این حقیقت است كه آبی كه امروزه مورد استفاده قرار می دهیم، صدها میلیون سال است كه وجود دارد و مقدار آن خیلی تغییر نكرده است. آب در سرتاسر دنیا حركت می كند، شكل آن تغییر می كند، توسط گیاهان و جانوران جذب می شود اما هرگز ناپدید نشده و از بین نمی رود. آب چرخه ای عظیم و دائمی را طی می كند كه آن را چرخه آب می نامیم . فرآیندهای متعددی با هم در كارند و سبب می شوند كه آبهای زمین به صورت چرخه دائما در حركت باشند. در چرخه آب پنج فرآیند دخیلند: تراكم، بارش، نفوذ، روان آب و تبخیرو تعریق. این فرآیندها همزمان بوده و پنج فرآیند، تراكم، بارش، نفوذ، روان آب و تبخیرو تعریق، با هم چرخه آب را می سازند. بخار آب متراكم شده و ابرها را تشكیل می دهدكه در شرایط مناسب منجر به بارش می شود. باران به سطح فرو می ریزد و به خاك نفوذ می كند یا به صورت روان آب جریان می یابد. آب سطحی(مثل دریاچه ها، رودخانه ها، اقیانوسها و غیره) تبخیر شده و به صورت رطوبت به جو بر می گردند در حالیكه گیاهان طی فرآیند تعریق، آب را به جو برمی گردانند .
بخشی از بارش كه به سطح زمین می رسد، طی فرآیند نفوذ به داخل زمین می رود. میزان آبی كه به زمین نفوذ می كند بسته به درجه شیب زمین، میزان و نوع پوشش گیاهی، نوع خاك و سنگ و میزان اشباع شدگی خاك، متفاوت است. وجود سوراخهای بیشتر(تركها، حفره ها، درزه ها)،میزان نفوذ را افزایش می دهد. آبی كه به خاك نفوذ نكند، در سطح به صورت روان آب جاری می شود.بارشی كه به سطح زمین می رسد اما به خاك نفوذ نمی كند روان آب نامیده می شود. روان آب در نتیجه ذوب برف و یخ هم به وجود می آید.
هنگامی كه میزان بارش زیاد است، خاكها از آب اشباع می شوند. با افزایش بارش، آب اضافی نمی تواند به خاك وارد شود. روان آب به رودخانه ها و رودها وارد شده و مقدار زیادی از آب اضافی جریان می یابد. بمنظور برآورد ميزان روانآب از روشهاي متفاوتي ميتوان سود جست كه معروفترين آنها روش كرو نامبر است. در بيشتر حالات ميزان رواناب حاصل بصورت تخميني بوده و مقدار رطوبت خاك (بخصوص در لايه سطحي) كه نقش مهمي در شروع رواناب دارد كمتر لحاظ ميشود. بهمين دليل احساس مي شود كه بايد در مقادير كرونامبر با توجه به شرايط كشور اصلاحاتي بوجود آورد.
روش اندازه گیری روان آب
يكي از روشهاي اندازه گيري روان آب استفاده از دستگاه شبيه ساز باران(باران ساز) است كه معمولا داراي انواع صحرايي و آزمايشگاهي است.
معمولا دستگاه باران ساز صحرايي، شامل دوقسمت اساسي، پايه و طشت يا مخزن آب است. مخزن آب بر روي چهارپايه قرار گرفته و درون آن باندازه مشخص(برحسب ميليمتر) آب ريخته ميشود. زير طشت مذكور سوراخهايي به فاصله چند سانتيمتر وجود دارد كه قطرات آب همانند باران به سطحي مشخص ريخته ميشود. ميزان باران پاشيده شده از روي درجه درون طشتك كه برحسب ميليمتر است مشخص ميشود. چهارپايه دستگاه طوري طراحي شده كه طشت مذكور را توسط يك موتور الكتريكي به نوسان درميآورد تا پاشش قطرات يكنواخت صورت گيرد.
لازم است پس از انتقال دستگاه باران ساز در موقعيت مناسب ( از نظر شيب . حهت باد و ساير فاكتور هاي لازم ) دستگاه تنظيم شود تا مقدار آب خروجي از سوراخهاي طشتك مشخص باشد. با پر كردن مخزن دستگاه از آب ، مدت زمان ايجاد رواناب با فرمولهاي رياضي مربوطه محاسبه ميشود.
چون در اين آزمايش فرض برآنست كه مقدار ريزش باران بقدري باشد كه همواره از ميزان نفوذ آب در خاك كمتر بايد باشد تا روانآب حاصله در اثر اشباع لايه سطحي شروع به حركت كند به همين دليل بايد ميزان رطوبت خاك قبل از شروع بارش در هنگام بارندگي هاي شديد فقط ميزان كمي از آب به داخل خاك نفوذ مي كند بقيه قسمتهاي آن بصورت روان آب از بين مي رود. و در نتيجه از دسترس محصول خارج مي شود.
به منظور دست يابي هر چه بيشتر خاك به آب باران نياز به نفوذپذيري آب باران الزامي مي باشد. بهترين راه به منظور دست يابي به نفوذپذيري بهتر آب حفظ خاك سطحي بصورت بافت مناسب خاك كه شامل خلل و فرج زيادي كه توسط كرم خاكي ايجاد مي شود، مي باشد. كاربرد مالچ و گياهان پوششي براي ايجاد بافت مطلوب خاك سطحي مناسب هستند.
بنابراين آنها به كاهش سرعت جريان آب كمك كرده و در نتيجه زمان بيشتري به نفوذ آب اختصاص مي يابد. در سراشيبي ها نفوذ آب باران مي تواند بوسيله حفر شيارها به موازات خطوط هم تراز افزايش يابد . روان آب در داخل شيارها به دام مي افتد و عمل نفوذ آب به داخل خاك به آرامي انجام مي گيرد.
پشته هاي نيمه گرد براي مثال در اطراف محصولات درختي اثر مشابهي دارند. آنها آبهاي جاري را جمع آوري نموده و سپس آن را به سراشيبي هدايت مي كنند در نتيجه نفوذ آب به داخل منطقه ريشه محصولات افزايش مي‌يابدروان آب به شكل گيري خندق (آبراهه) شديدي منجرخواهد شد و در نتيجه تخريب ساختارهاي هم تراز را در سراشيبي ها به همراه خواهد داشت.
راههاي متعددي براي ذخيره سازي آب باران جهت آبياري وجود دارد كه اغلب نياز به هزينه و كارگر زيادي دارند.
با ذخيره آب در حوضچه ها مي توان ماهي پرورش داد اما در اين روش نيز آب از طريق نشست و يا تبخير به هدر مي رود. ساخت تانكرهاي آب مي تواند از فرايند تبخير و نشست آب جلوگيري كند اما اين نيز به لوازم مناسب احتياج دارد لذا براي تصميم گيري در امر ساختن و يا نساختن لوازم ذخيره آب بايد به اين مساله توجه داشت كه فوايد آن بيشتر از هزينه هاي ساخت می باشد.
مطالب تصادفی:
تعیین آمونیاک آب - جمعه بیست و چهارم دی 1389
تعیین سولفات آب - جمعه بیست و چهارم دی 1389
تعیین فسفات آب - جمعه بیست و چهارم دی 1389
سنتز آلوميناي نانوساختار و تصفيه آب با روشي مقرون به‌صرفه - جمعه بیست و چهارم دی 1389
طرز كار با مواد شيميائي - جمعه بیست و چهارم دی 1389
دستورالعمل تعيين اكسيد آلومينيوم - جمعه بیست و چهارم دی 1389
دستورالعمل تعيين درصد سولفات - جمعه بیست و چهارم دی 1389
اندازه گيري هدايت الكتريكي آب - جمعه بیست و چهارم دی 1389
تعيين اكسيد كلسيم به روش‌وزني - جمعه بیست و چهارم دی 1389
واحدهای اندازه گیری و معادل آنها - جمعه بیست و چهارم دی 1389
لیست معرفهای شیمیائی و تهیه محلول آن - جمعه بیست و چهارم دی 1389
شستشوی ظروف آزمایشگاهی - جمعه بیست و چهارم دی 1389
كاغذ صافي - جمعه بیست و چهارم دی 1389
اندازه گيري سختی آب - جمعه بیست و چهارم دی 1389
نکات مهم در مورد دسیکاتور - جمعه بیست و چهارم دی 1389
اندازه گيري اسيديته آب - جمعه بیست و چهارم دی 1389
اندازه گيري PH آب - جمعه بیست و چهارم دی 1389
اندازه گيري قليائيت آب - جمعه بیست و چهارم دی 1389
نکات مهم در استفاده از ترازو - جمعه بیست و چهارم دی 1389
آب انبار - جمعه بیست و چهارم دی 1389
مبانی هیدرولیک - جمعه بیست و چهارم دی 1389
هیدرولیک - جمعه بیست و چهارم دی 1389
سیستم زهکشی چند جریانه آب و فاضلاب - جمعه بیست و چهارم دی 1389
قنات زارچ - یزد (طولانی ترین قنات ایران) - جمعه بیست و چهارم دی 1389
آبياري به روش زير سطحي با لوله هاي سفالي - جمعه بیست و چهارم دی 1389
انواع سرریز ها - جمعه بیست و چهارم دی 1389
بررسی بهبود نفوذ پذیری بسترهای تغذیه ی مصنوعی با استفاده از مالچ های مختلف - جمعه بیست و چهارم دی 1389
ديفيوزرها - جمعه بیست و چهارم دی 1389
تصفيه آب کولينگ تاور با ازن - جمعه بیست و چهارم دی 1389
راهنمای بالانسینگ سیستم تولیدوتوزیع آب (تعریف،مفاهیم و روش اجرا) - جمعه بیست و چهارم دی 1389
کاربرد انواع فیلتر در تصفیه فاضلاب صنایع فلزکاری - جمعه بیست و چهارم دی 1389
فناوری نانو و فیلتراسیون - جمعه بیست و چهارم دی 1389
معیارهای کیفیت آب - پنجشنبه بیست و سوم دی 1389
سيليكاژل - پنجشنبه بیست و سوم دی 1389
بايو راکتور غشايي Membrane Bioreactor(MBR) - پنجشنبه بیست و سوم دی 1389
ژيارديا وکريپتوسپوريديوم درآب آشاميدني - پنجشنبه بیست و سوم دی 1389
جزوه مکانیک خاک - پنجشنبه بیست و سوم دی 1389
کیفیت آب آشامیدنی دام و طیور - پنجشنبه بیست و سوم دی 1389
تصفيه آب آشاميدني آلوده به آرسنيك با نانوذرات آهن - چهارشنبه بیست و دوم دی 1389
شناسایی کاتیون ها به روش شعله - چهارشنبه بیست و دوم دی 1389
روش تصفيه دوزيستي (بي هوازي- هوازي) - چهارشنبه بیست و دوم دی 1389
مجموعه مسئولیتها و وظایف مرتبط با عملیات و فرآیندهای تصفیه و دفع فاضلاب - چهارشنبه بیست و دوم دی 1389
انواع تیتراسیون - چهارشنبه بیست و دوم دی 1389
با گاز ازن بیشتر آشنا شویم - چهارشنبه بیست و دوم دی 1389
تست حلالیت - چهارشنبه بیست و دوم دی 1389
اسپکتروسکوپی مادون قرمز Infra red ) IR ) - چهارشنبه بیست و دوم دی 1389
تست های شناسایی فنول ها - چهارشنبه بیست و دوم دی 1389
تست های شناسایی آمينها - چهارشنبه بیست و دوم دی 1389
گاز کروماتوگرافی ( GC ) - چهارشنبه بیست و دوم دی 1389
ويسكوزيته ( لزجت ) - چهارشنبه بیست و دوم دی 1389
میکروب شناسی صنعتی - جمعه دوازدهم فروردین 1390
آدنوزین تری فسفات (ATP) - جمعه دوازدهم فروردین 1390
انواع کرم - جمعه دوازدهم فروردین 1390
باکتری های مغناطیسی - جمعه دوازدهم فروردین 1390
جلبک - جمعه دوازدهم فروردین 1390